Tak jak już pisaliśmy wcześniej, w artykule Wszechobecne zarazki w przedszkolu, czyli strach ma wielkie oczy, często powtarzanym mitem jest, że przedszkole to nieodpowiednie miejsce dla dzieci chorujących na mukowiscydozę, głównie ze względu na “obniżoną odporność” i “wszechobecne zarazki”. W przedszkolu, jak w każdym innym miejscy, znajdziemy bakterie, wirusy czy grzyby, ale nie jest to powód do paniki.
Niemożliwe jest uniknięcie kontaktu z bakteriami, wirusami czy grzybami. Ale nie wszystkie wszystkie bakterie, wirusy i grzyby są niebezpieczne dla chorych na mukowiscydozę. Dlatego personel przedszkola może zminimalizować ryzyko kontaktu z niebezpiecznymi patogenami znając niebezpieczne miejsca i sytuacje.
Poniżej prezentujemy listę miejsc i sytuacji, które należy unikać lub być ostrożnym oraz sytuacje i miejsca bezpieczne. Nie byliśmy w stanie wymienić wszystkich, ale znając poniższe łatwo wydedukować jakie jeszcze miejsca i sytuacje mogą być potencjalnie niebezpieczne. Mowa tutaj głównie o miejscach, w których jest długo stojąca woda, zgnilizna.
Ogród, park
- Koszenie trawy. Dzieci z mukowiscydozą powinny unikać wdychania pyłu powstającego podczas koszenia trawy. Kosiarki elektryczne i spalinowe mogą wyrzucać w powietrze zarodniki grzybów Aspergillus oraz bakterie bytujące w glebie. Dlatego sugeruje się rezygnację z zabawy na wolnym powietrzu, jeżeli w bliskim otoczeniu właśnie koszona jest trawa.
- Zabawa z ziemią. Dzieci z mukowiscydozą w przypadku zabawy ziemią, glebą (zajęcia ogrodnicze) obligatoryjnie powinny nosić rękawiczki, a po zabawie dokładnie myć ręce. W razie trudności z dostępnością wody i mydła, opiekun powinien mieć przy sobie antybakteryjny żel do rąk na bazie alkoholu. Odradzamy jakieś inne „błotne” zabawy, zwłaszcza spontaniczne, bez kontroli zabawy ziemią (ziemia ogrodowa, ściółka w parku czy lesie, może zawierać niebezpieczne bakterie i grzyby).
- Zabawa w piaskownicy. Przykrywana piaskownica, w której nie zbiera się woda, jest bezpieczna (niebezpieczne są piaskownice, w których stoi woda). W otwartych piaskownicach mogą być zanieczyszczenia pochodzące z moczu i kału zwierząt (psy, koty, ptaki), co może stanowić zagrożenie dla wszystkich dzieci, nie tylko chorych na mukowiscydozę. Po zabawie w piaskownicy, dzieci powinny dokładnie umyć ręce.
- Kałuże. Wskakiwanie w kałuże po deszczu to ulubiona zabawa przedszkolaków. Kałuże na chodnikach, ulicach wysychają zbyt szybko by mogły się w nich rozwinąć patogenne drobnoustroje. Nie ma naukowych dowodów na możliwość zarażenia się bakteriami podczas wskakiwania w kałużę po deszczu.
- Fontanna to potencjalnie niebezpieczne miejsce dla chorego na mukowiscydozę dziecka. Fontanny zwykle mają zamknięty obieg tej samej wody, w której mogą rozwijać się bakterie.
Basen, pływalnia, park wodny
W sprawie udziału dzieci chorych na mukowiscydozę w zajęciach na basenie są podzielone opinie, również ekspertów. Część środowiska medycznego uważa, że kontrolowane baseny pod kątem epidemiologicznym są bezpieczne dla chorych na mukowiscydozę (tam gdzie ozonuje się lub chloruje wodę oraz robi częste kontrole bakteriologiczne), część środowiska medycznego ma odmienne zdanie. Decyzja o udziale w zajęciach na basenie powinna leżeć po stronie rodzica lub lekarza prowadzącego.
Zoo, oceanarium, ogród botaniczny…
- Zoo, oceanarium, otwarty ogród botaniczny to bezpieczne miejsca dla dziecka chorego na mukowiscydozę (z zastrzeżeniem niżej wymienionych szklarni).
- Tropikalne szklarnie, motylarnie to potencjalnie niebezpieczne miejsca dla chorych na mukowiscydozę dzieci. Według zagranicznych doniesień środowiska naukowego, w powietrzu tych miejsc może unosić się mgła, para wodna (z instalacji zwiększających wilgotność oraz z parowania gleby) zawierająca bakterie Pseudomonas aeruginosa oraz w glebie rozwijają się masowo grzyby, w tym niebezpieczne dla chorych na mukowiscydozę z rodzaju Aspergillus.
- Papugarnie. W takich miejscach rozsądnym wydaje się noszenie jednorazowej maseczki na twarzy przez chore na mukowiscydozę dziecko. Racze odradzamy wizyt w papugarniach podczas przedszkolnych wycieczek.
- Oczyszczalnie ścieków. Ze względu na zastosowane do oczyszczania wody szczepy bakterii, oczyszczalnie ścieków to wyjątkowo niebezpieczne miejsca dla chorego na mukowiscydozę dziecka.
Kontakt ze zwierzętami
- Zwierzęta domowe i gospodarskie nie stanowią ryzyka dla dzieci chorych na mukowiscydozę większego niż dla zdrowych dzieci. Należy zachować zasady higieny rąk. Dziecko chore na mukowiscydozę, podobnie jak inne dzieci, może cierpieć na uczulenie np. na sierść zwierząt (warto o to dopytać rodziców).
- Dzikie zwierzęta stanowią zagrożenie dla wszystkich dzieci, nie tylko z mukowiscydozą.
- Akwaria są bezpieczne. Należy jedynie unikać czyszczenia elementów wewnętrznych filtrów i instalacji akwarium przy dziecku chorym na mukowiscydozę.
- Stajnie, zagrody, klatki hodowlane to potencjalnie niebezpieczne miejsca dla niektórych dzieci z mukowiscydozą, ze względu na zarodniki grzybów Aspergillus w sianie i odchodach.
Wnętrze przedszkola
- Chore dzieci. Przeziębione, chore dzieci mogą być potencjalnym źródłem patogennych drobnoustrojów nie tylko dla dzieci chorych na mukowiscydozę, ale też dla wszystkich osób w przedszkolu.
- Wymiana szczoteczkami do zębów, sztućcami, lizakami, butelkami z wodą lub soczkiem może być potencjalnie niebezpieczna dla chorego na mukowiscydozę dziecka. Należ nie dopuszczać do takich sytuacji.
- Nawilżacze i parowniki. Czyste, konserwowane są bezpieczne. W zaniedbanych mogą się rozwijać różne drobnoustroje.
- Klimatyzacja. Czysta, konserwowana przez specjalistyczną firmę jest bezpieczna. Zaniedbana klimatyzacja może być źródłem niebezpiecznych dla wszystkich dzieci i personelu bakterii i grzybów.
- Sanitariaty. Wszelkie odpływy wody w sanitariatach mogą być potencjalnym źródłem niebezpiecznych w mukowiscydozie bakterii. Ryzyko zakażenia jest minimalne, ale warto zwrócić uwagę osobom sprzątającym o stosowanie mocniejszych środków czyszczących.
- Nieotwieralne zabawki (do których dostaje się woda), pistolety na wodę to bardzo niebezpieczne przedmioty dla dziecka chorego na mukowiscydozę. W zabawkach typu gumowa kaczuszka czy pistolet na wodę, ze względu na nierozbieralny charakter i stałą wilgoć, mogą się rozwinąć wyjątkowo patogenne drobnoustroje, wywołujące poważne infekcje płuc.
